Weblog

Een kist voor Fenrir (ZGM no. 14)

Wednesday, 25 December 2024

kistje zgm 14 fenrir 12-2024 1836Zelfgemaakt mes nummer 14 is één van mijn favoriete messen. Het is een dubbelzinnig mes, tegelijkertijd eenvoudig en complex, subtiel en grof. Het handvat is ergonomisch gevormd uit meerdere holle en bolle krommingen, terwijl het lemmet vrij recht blijft en slechts een paar zachte buigende lijnen heeft. De complexe lijnen van het parelhout verlenen het handvat een bepaalde luxe, terwijl het relatief eenvoudige lemmet sterk genoeg is om mee te wrikken of om hout mee te hakken.

 

kistje zgm 14 fenrir 12-2024 1834kistje zgm 14 fenrir 12-2024 1835kistje zgm 14 fenrir 12-2024 1848kistje zgm 14 fenrir 12-2024 1849Het kistje voor dit mes moest eenzelfde dualiteit krijgen, grof en eenvoudig en tegelijkertijd toch elegant en luxueus. Ik heb er uiteindelijk voor gekozen om het uit OSB-plaat te maken, een eenvoudig en goedkoop constructiemateriaal dat veel in de bouw wordt gebruikt. Dit plaatmateriaal bestaat uit aan elkaar verlijmde houtschilvers (Oriented Strand Board). Het is goedkoop om te produceren maar toch erg sterk. Aan de bovenste laag van een OSB-plaat kun je goed zien hoe het is gemaakt, verschillende kleuren en vormen houtschilvers liggen daar als een mat kriskras over elkaar.

 

Door de planken waaruit het kistje is gemaakt aan de randen 45 graden af te kanten en dan naadloos tegen elkaar te verlijmen, loopt het patroon van de houtschilvers mooi over de randen door en zie je aan de buitenkant nergens de grove kopse kanten van de oorspronkelijke plaat. Als je even vergeet dat dit kistje van goedkoop constructiemateriaal is gemaakt en er objectief naar kijkt, zal je merken dat het eigenlijk heel mooi is. De complexe structuur en het mooie kleurenpatroon van de houtschilvers geven het een onverwachte elegantie en luxe.

 

kistje zgm 14 fenrir 12-2024 1838kistje zgm 14 fenrir 12-2024 1842Het kiste heeft een binnenlaag van blank berkentriplex en is afgewerkt met Deense olie. Binnenin zit een uitneembaar houten frame waarin de schede en het mes zitten ingeklemd. Op de contactvlakken van dit frame en het mes zijn stroken tuigleer bevestigd. Aan de  binnenkant van het deksel zit een etiket met de specificaties van het mes en mijn naam en aan de kopse buitenkant van het kistje een klein etiket met de naam van het mes.

 

Het kistje is 12 cm hoog, 14 cm breed en 37 cm lang

 

Het mes is vernoemd naar Fenrir, een zoon van Loki, de twistgod uit de Noorse mythologie. Fenrir leek een klein hondje toen hij door de goden naar Asgaard werd gebracht maar groeide daar al snel uit tot een enorme wolf. Van Loki had hij zijn kracht en sluwheid geërfd en hij durfde uiteindelijk zelfs Odin en de goden te bedreigen.

 

Klik hier voor het bericht over ZGM no. 14, hier voor het bericht over de schede en hier voor meer foto’s van dit mes.

Een kistje voor Tuti (ZGM no. 19)

Wednesday, 25 December 2024

kistje zgm 19 tuti 12-2024 1822Ik heb dit mes met papagaaienkop Tuti genoemd; Tuti betekent papagaai in het Perzisch. In de Perzische mythologie  fungeren papagaaien, vanwege het feit dat zij kunnen praten, vaak als boodschappers van de goden. In Perzië stond de papagaai mede symbool voor bescherming tegen het gevaar en het vermogen om je ervoor te verstoppen.

 

kistje zgm 19 tuti 12-2024 1821kistje zgm 19 tuti 12-2024 1825kistje zgm 19 tuti 12-2024 1831kistje zgm 19 tuti 12-2024 1829Dit sierlijke kistje is gemaakt van smalle stroken multiplex. Deze stroken zijn gekanteld naast elkaar verlijmd zodat de kopse kanten naar boven liggen en de lagen waaruit het multiplex is opgebouwd zichtbaar worden. De op deze manier gemaakte plankjes zijn aan de zijkanten 45 graden afgekant en daarna zo als een kistje tegen elkaar verlijmd dat de lijnen van de voor- en zijkanten netjes in elkaar doorlopen. Het kistje heeft een binnenwerk van dun berkentriplex waar het deksel overheen sluit. Als het deksel is gesloten, verdwijnt de naad in de lijnen van het hout en is dan nagenoeg onzichtbaar. In het kistje zit een los rekje van berkentriplex waarin zowel het mes en de schede passen. Op de contactplaatsen van het mes met het triplex zijn dunne stroken tuigleer bevestigd. Aan de binnenkant van het deksel zit een etiket met daarop de specificaties van het mes en mijn naam en buiten aan de zijkant zit een klein etiket met de naam van het mes.

 

kistje zgm 19 tuti 12-2024 1833kistje zgm 19 tuti 12-2024 1832kistje zgm 19 tuti 12-2024 1826kistje zgm 19 tuti 12-2024 1827

 

Het kistje is 8 cm hoog, 11 cm breed, 38 cm lang en is met Deense olie afgewerkt.

 

Klik hier voor het bericht over het mes, hier voor het bericht over de schede en hier voor meer foto’s van dit mes.

Een kistje voor Domovoi (ZGM no. 15)

Wednesday, 25 December 2024

kistje zgm 15 domovoi 12-2024 1851Omdat dit mes met zijn linnen-micarta en gestabiliseerde houten heften met blauwe liners wat luxer oogt, vond ik dat het ook een kistje wat luxer materiaal verdiende. Het moest echter net als het mes een duidelijk en strak lijnenspel krijgen. Ik heb gekozen voor tropisch hardhout en een zichtbare constructie. De plankjes zijn eenvoudig tegen elkaar verlijmd, zodat je aan de zijkanten van het kistje de kopse kanten van de plankjes nog ziet zitten. De enige luxe die het kistje heeft, komt vanwege het schuin afkanten van de bovenste en onderste zijranden en het materiaal. Dit hardhout varieert, afhankelijk van de lichtinval, tussen gelig grijsbruin en diep roodbruin van kleur. Het kistje is 8,5 cm hoog, 11,5 cm breed en 30 cm lang en is afgewerkt met een dubbele laag Deense olie.

 

kistje zgm 15 domovoi 12-2024 1852kistje zgm 15 domovoi 12-2024 1864kistje zgm 15 domovoi 12-2024 1861kistje zgm 15 domovoi 12-2024 1854kistje zgm 15 domovoi 12-2024 1858kistje zgm 15 domovoi 12-2024 1859De naam van dit mes komt uit de Slavische folklore. Een domovoi is een huisgeest, een bewaker van het huis die soms ook meehelpt met dagelijkse taken en de vrouwen van het gezin beschermt tegen huiselijk geweld. Ook zouden ze bewoners kunnen straffen als deze niet goed voor het huis zorgen of de domovoi minachten.

 

Klik hier voor het bericht over ZGM no. 15, hier voor het bericht over zijn schede en hier voor meer foto’s van dit mes.

Zelfmedicatie bij mensapen

Wednesday, 11 December 2024

gorilla 3-2023 6956Deze gorilla is gewond geraakt in een gevecht met een soortgenoot. In een strijd om dominantie of bij een gewone ruzie kan een gorilla afschuwelijke verwondingen toebrengen of oplopen. Deze uitgescheurde neus zal echter helen, ware het niet dat hij er een lelijk litteken aan zal overhouden.

 

Bij mensapen zijn meerdere gevallen gedocumenteerd waarbij zij hun eigen wonden op een effectieve manier met geneesmiddelen wisten te behandelen. Een bekend geval is dat uit 2022 van een orang-oetan in Indonesië die een forse open wond aan zijn gezicht had. Onderzoekers van het Max-Planck instituut voor dierengedrag observeerden hoe Rakus, een mannelijke orang-oetan uit het Suaq Balimbing reservaat, bladeren van een plant tot pulp kauwde en deze pasta daarna met zijn vinger zorgvuldig over zijn wond uitsmeerde, waarna hij zich met dezelfde plant voedde. Deze geneeskrachtige pasta, van een plant die bekend staat om zijn antibacteriële en ontstekingsremmende werking, werd door Rakus over een periode van meerdere weken op zijn wond toegebracht. Binnen een maand was de wond, met amper een litteken zichtbaar, volledig genezen.

 

Deze gorilla is bij de Beekse Bergen gefotografeerd.

 

Klik hier voor meer portretten van mensapen.

 

Lees ook: IQ, Gorilla Komale en spierkracht, mensaap versus mens, Een zilverrug ontschorst een twijgje, Gorilla Nasibu (Gorilla gorilla gorilla), Piku de orang-oetan, Chimpansee Wouter van de Beeske Bergen en Mensaap portretten.

Een kistje voor Parum domini (ZGM no. 16)

Wednesday, 11 December 2024

kistje zgm 16 parum domini 11-2024 1632Mijn zelfgemaakte mes nummer 16 is verreweg mijn favoriete kleine mesje. Het formaat, de vorm van het lemmet en zijn holgeslepen snede maken het voor mij een ideaal mesje voor alledaags gebruik. Omdat ik het niet zo in een lade wil leggen en al mijn messen een eigen kistje krijgen, heb ik hier een passend eenvoudig maar praktisch kistje voor gemaakt. Omdat ik zo goed op dit mes kan bouwen, heb ik het Parum domini genoemd, Latijn voor kleine meester.

 

kistje zgm 16 parum domini 11-2024 1630kistje zgm 16 parum domini 11-2024 1631kistje zgm 16 parum domini 11-2024 1635kistje zgm 16 parum domini 11-2024 1633Het kistje is van hardhout en heeft een klemmend deksel. Aan de binnekkant zit een etiket met de specificaties van dit mes en mijn naam, aan de zijkant eentje met de naam van het mes. Het kistje is slechts 18 cm lang, 4,5 cm breed en 4,2 cm hoog. Het is afgewerkt met een laag Deense olie.

 

Klik hier voor het bericht over ZGM no. 16, hier voor het bericht over zijn schede en hier voor meer foto’s van dit mes, zijn hoes en het kistje.

Winterhoutzwam (Lentinus brumalis)

Sunday, 8 December 2024

winterhoutzwam (lentinus brumalis) 11-2008 3491Deze eenjarige gaatjeszwammen zijn enigszins variabel in kleur, je kunt van november tot april licht okerkleurige, tot diepbruine en bijna zwarte exemplaren tegenkomen. Ze worden zo’n 10 cm groot en hebben duidelijk zichtbare diepe poriën aan de onderkant van de hoed. Wat de winterhoutzwam als soort echter uniek maakt is het feit dat hij op drie verschillende ruimtemissies is geweest.

 

De steel van de ontwikkelende winterhoutzwam is fototropisch en groeit, nog voor de hoed wordt gevormd, sterk naar het licht toe. Als de hoed daarna een diameter van zo’n 9 mm heeft bereikt, wordt de steel geotropisch en groeit hij tegen de zwaartekracht in. Deze twee groeimethoden zorgen ervoor dat de zwam zich zo ontwikkelt dat hij in een goede positie komt om zijn sporen te verspreiden. Onderzoek naar deze groeimethode aan boord van de Saljoet-5, 6 en Kosmos 690, toonde aan dat deze zwam bij afwezigheid van zwaartekracht en licht in de vorm van een spiraal of bal groeit én geen hoed ontwikkelt, terwijl hij zich bij gewichtloosheid en de aanwezigheid van licht nagenoeg net zo ontwikkelde als op aarde.

 

winterhoutzwam (lentinus brumalis) 11-2008 3492winterhoutzwam (lentinus brumalis) 11-2008 3498De winterhoutzwam blijkt daarnaast ook nog in staat te zijn om dibutylftalaat (DBP), een in water onoplosbare weekmaker die veel in plastics wordt gebruikt, binnen zeer korte tijd af te breken. Er ligt hier op Aarde dus misschien nog een schone taak voor deze kleine avontuurlijke houtzwam.

 

Lees ook: Spekzwoerdzwam (Phlebia tremellosa), Zwam met blauwe vlekken: De blauwe kaaszwam (Cyanosporus caesius), Het (on)gewone elvenbankje (Trametes versicolor) en De echte tonderzwam en de onvermijdelijkheid van de zwaartekracht (Fomes fomentarius).

De Groene Man heeft 1500 berichten

Saturday, 7 December 2024

Sinds De Groene Man op 22 juni 2010 online ging, zijn er 1500 berichten op geplaatst. Tijd dus voor een kort overzicht. Op de site staan, verdeeld over 190 verschillende albums, 13.656 foto’s. De hoofdmap fotografie heeft met 15 stuks de meeste albums, waarvan het album locaties 52 sub-albums en het album natuurhistorische musea 34 sub-albums heeft. De hoofdmap beeldend heeft 3 mappen, waarvan zelfgemaakte messen met 33 mappen de grootste is.

 

Met een gemiddelde van ruim 100 berichten per jaar is De Groene Man voor mij meer dan alleen een website geworden, het is voor mij ook een dagboek en naslagwerk en ik zoek nog regelmatig door mijn oude foto’s en berichten om te zien wat ik eerder had gefotografeerd of ergens over had geschreven.

 

De techniek gaat echter snel en dat merk ik ook aan mijn site, in 2010 was de standaardmaat van een foto op mijn site 680x453 pixels, wat destijds al vrij fors was. Nu zijn de foto’s op mijn site met 1350x900 pixels echter bijna vier keer zo groot. Ook heeft de site al meerdere software updates moeten overleven. Met elke programmawijziging wordt het lastiger om de oudere berichten over te zetten naar de nieuwere software. De site heeft zelfs een keer plat gelegen omdat hij was gehackt, maar alle uitdagingen ten spijt staat de Groene Man na ruim 14,5 jaar nog steeds online en brengt hij mij nog steeds veel plezier en wie weet misschien staan er ooit zelfs wel 2000 of 3000 berichten op.

Kleurpatronen in blikken mengverf (3)

Saturday, 7 December 2024

serie verfblikken 1-2-3-5 8x8verfblik 12-2024 160459verfblik 11-2024 105307verfblik 12-2024 152245verfblik 12-2024 133511

Lees ook: Kleurpatronen in blikken mengverf (1) en (2).

 

Klik hier voor meer foto's van verfblikken.

Oranje aderzwam (Phlebia radiata)

Monday, 25 November 2024

oranje aderzwam (phlebia radiata) 11-2024 1745Net als de spekzwoerdzwam behoort de oranje aderzwam tot de basidiomyceten, de steeltjeszwammen. De sporen van deze zwammen worden in een microscopisch klein steeltje gevormd, het basidium. De oranje aderzwam vormt echter geen hoeden, hij leeft op dood hout en zorgt via witrot voor de afbraak van dit hout. Het gekreukelde korstvormige lichaam ligt over het hout en heeft radiaal uitlopende rimpelige aders en wratachtige uitstulpingen. Hun kleur varieert van dof roze grijs tot fel oranje  en ze kunnen afzonderlijk enkele tientallen cm groot worden. Deze verschillende vruchtlichamen kunnen echter weer tot veel grotere korsten samensmelten. Je kunt ze het hele jaar door vinden. De zwam wordt vaak geparasiteerd door de gele trilzwam (Tremella mesenterica).

 

oranje aderzwam (phlebia radiata) 11-2024 1744oranje aderzwam (phlebia radiata) 11-2024 1746Lees ook: Spekzwoerdzwam (Phlebia tremellosa).

Het leven als katalysator voor de dood

Monday, 25 November 2024

lucifer 2-2012 4717Leven is per definitie destructief. Leven vraagt altijd meer energie en voedingsstoffen dan het met zijn dood weer teruggeeft. Als je het ontstaan van al het leven zag als een klein vonkje, dat slechts een minimale hoeveelheid energie aan zijn omgeving onttrok om te kunnen bestaan, is dat smeulende kooltje nu uitgegroeid tot een waar inferno. Leven brengt leven voort en vernietigt daarbij alles op zijn weg.

 

Elk levend organisme neemt energie op, het zij in de vorm van eenvoudige grondstoffen of in de vorm van een ander leven. De grootste voedingsbron van leven is uiteindelijk de dood. Elk dood organisme voorziet in meer grondstoffen voor meer leven. Het probleem is alleen dat dit nieuwe leven veel meer energie nodig heeft dan het daarna met zijn dood weer teruglevert. Op deze manier voorziet leven zowel in zijn eigen voortbestaan als in zijn vernietiging. Naarmate er meer leven opvlamt, zal het meer energie en grondstoffen verbranden tot uiteindelijk alle voedingsstoffen en energie op zijn en het leven noodgedwongen uitdooft.

 

Het leven is een ouroboros, een slang die in zijn eigen staart bijt en zichzelf opeet. Maar in tegenstelling tot dit mythische teken dat symbool staat voor de cyclische natuur is zijn rondgang niet eeuwig. Zodra deze staarteter zijn eerste hapje nam at hij net iets meer dan hij groeide. Zo bezien is het leven wellicht één van de grootste katalysators van de entropie. Een prachtig en ongekend helder vuur dat sinds het moment dat het opvlamde zijn eigen dood in gang zette en met elke seconde dat het meer verteert zijn eigen ondergang versnelt.

 

Lees ook: Entropie en tijd, Tijd is kou, Consumeren zonder verteren en Pit van verderf.