Rupsendoder (Cordyceps militaris) 11-2016 3227Hoewel veel bronnen zeggen dat deze zwam algemeen voorkomt, stond hij niet in mijn uitgebreide paddenstoelengids en had ik hem nog niet eerder gezien. Op zich is dat laatste niet zo gek, want ik vond hem bij toeval, verstopt onder losse bladeren tussen het mos naast een boomstronk. Deze parasitaire zwam leeft overwegend op nachtvlinderpoppen en heel zelden ook op die van kevers of langpootmuggen. De rups wordt geïnfecteerd als hij met sporen besmette planten eet. Deze sporen ontwikkelen zich in zijn lichaam maar houden hem zo lang mogelijk in leven. Pas als de rups zich onder de grond verpopt, dood de zwam zijn gastheer en groeit eruit en om de pop heen het vruchtlichaam. Deze groeit omhoog en vormt boven de grond een paar centimeter hoog geel tot knaloranje knotsje waar de sporen zich uit ontwikkelen. De sporen bevinden zich in de buitenste weefsellaag van de zwam in knobbelvormige bultjes (peritheciën). De vruchtlichamen zijn slechts enkele weken boven de grond zichtbaar, waar ze vrijwel altijd tussen haakmos staan. Je vindt ze het meest op matig bemeste graslanden en in loofbossen. De afgebeelde exemplaren zijn afgelopen week in natuurgebied De Brand gefotografeerd, waar ze aan de voet van een aantal verrotte stronken van populieren, tussen het haakmos omhoog staken.

 

Rupsendoder (Cordyceps militaris) 11-2016 3231Rupsendoder (Cordyceps militaris) 12-2016 3358De Latijnse naam, Cordyceps militaris, laat zich vertalen als gewapend knotshoofdje. Deze paddenstoel bevat cordycepine, dat bacterie dodende eigenschappen en een ontstekings- en tumorgroei remmende werking heeft. Sinds de negentiende eeuw probeert men al om deze paddenstoel commercieel te kweken, maar pas sinds het begin van de eenentwintigste eeuw is men hierin geslaagd.

 

Lees ook: Zwarte Truffelknotszwam (Cordyceps ophioglossoides) en Cordyceps.